İhtar
: Veseni mezhebinin menşei, yıldızları ilah itikad etmek, hululü tahayyül etmek, cismiyeti tevehhüm etmek gibi gülünç şeylerdir.
-1-
Bu cümle ile ayetlerin sonunda zikredilen emsali cümleler, İslamiyetin menşei ilim, esası, akıl olduğuna işaret eder. Binaenaleyh, İslamiyetin, hakikati kabul ve safsatalı evhamı reddetmek, şanındandır.
-2- ’ye bir mef’ulün terki, çok mef’ullerin takdirine sebep olmuştur. Demek, icaz ve ihtisarı yapmakla itnab ve uzatmaktan kaçarken, daha ziyade itnaba, tatvile sebep olmuştur. Yani, Allah’tan başka mabudunuz olmadığını, halıkınızın bulunmadığını başka bir kadir-i mutlak olmadığını ve mün’iminizin bulunmadığını bilirsiniz. Keza bilirsiniz ki, onların uydurdukları alihe ve esnam, bir şeye kadir olmayıp, onlar da mahluk ve mec’ul şeylerdir.
• • •
1 Bildiğiniz halde.
2 Bilirsiniz.