BEŞİNCİ NÜKTE: "Elhamdülillah" cümlesinin ifade ettiği mânânın en kısası, bir satır kadar olduğunu ve hakîki tercümesinin kâbil olmadığını gösterir.
ALTINCI NÜKTE:
-1- deki nûn-u mütekellim-i maalgayra dâir mühim bir sırrını, nurlu bir hal ve hakîkatli bir hayal içinde beyân ediyor.
YEDİNCİ NÜKTE:
-2- ’in mühim ve nûrânî sırrının beyânı içinde, bid’aların îcâdı ne kadar çirkin ve zarar olduğunu gösterir.
SEKİZİNCİ NÜKTE: Şeâir-i İslâmiye, hukùk-u umûmiye hükmünde olduğuna dâir mühim bir sırrını beyân ediyor.
DOKUZUNCUNÜKTE: Mesâil-i şeriatın "taabbüdî" ve "mâkulü’l-mânâ" olarak iki kısım olduğunu; ve taabbüdî kısmı hikmet ve maslahatların tebeddülü ile tegayyür edemediğinin sırrını beyân eder. Ve ezanın fâidesi, yalnız bir köy ahalisini namaza dâvet değil, belki kâinat sarayında mevcudâta karşı umum mahlûkât nâmına bir îlân-ı Tevhid olduğunu beyân eder.
İKİNCİ RİSÃLE OLAN İKINCİ KISIM
-3- âyetinin bir sırrını, sıyâm-ı Ramazanın yetmiş hikmetlerinden dokuz hikmetinin beyânıyla, o sırr-ı azîmi tefsir ediyor. O dokuz hikmet, o kadar hakîki ve kuvvetli ve câzibedardırlar ki; Müslüman olmayan da onlara göre, oruç tutmak için büyük bir iştiyak ve bir hevese gelir. Kendine Müslüman deyip oruç tutmayanların, bu hikmetlere karşı hacÂlet ve hatÂlarından ezilmeleri lâzım gelir.
1 Ancak Sana kulluk eder, ancak Senden yardım isteriz. (Fâtiha Süresi: 5.)
2 Bizi doğru yola. · Kendilerine nîmet verdiklerinin yoluna ilet. (Fâtihâ Süresi: 6-7.)
3 O Ramazan ayı ki, insanlara doğru yolu gösteren, apaçık delilleri taşıyan ve hak ile bâtılın arasını ayıran Kur’ân, o ayda indirilmiştir. (Bakara Sûresi:185.)