belagatı, fikrin mecra-yı tabiîsi olan nazm-ı maâniden nazm-ı lâfza nasıl çevirdikleri anlatılıyor.
Tenbih
Lâfız, üslûp, teşbih, hayal ve kafiye gibi unsurların kelâm içinde ne kadar yer alması lâzım geldiği anlatılıyor.
İkinci Mesele
Bu meselede, kelâmın canlılık ve hareket kazanmasının nasıl mümkün olacağı anlatılıyor.
Üçüncü Mesele
Bu meselede, bir mânayı herkesin kendi sanat ve mesleğine uygun üslûplarla ifade etmesinin sırrı izah ediliyor.
Dördüncü Mesele
Bu meselede, bir kelâmı meydana getiren harf ve kelimelerin, o kelâmın umumî maksadına müteveccih olup yardım etmesi için nasıl tanzim edilmesi ger ektiği anlatılıyor.
Beşinci Mesele
Bu meselede, kelâmın müstetbeatındaki telmihlerin ve üslûbundaki işaretlerin insanın kalbini, hayalini ve diğer duygularını nasıl ihtizaz’a getirip coşturduğu anlatılıyor.
Altıncı Mesele
Bu meselede, bir memurun hükümet işinde kendi kabiliyetine göre bir vazife alması gibi, kelâmın meyvedar olması için kelâm içinde mânaların nasıl tanzim edilmesi gerektiği anlatılıyor.
Yedinci Mesele
Bu meselede, Beyan’ın felsefesinin ne olduğu ve bunun belagata olan büyük tesiri anlatılıyor.
Sekizinci Mesele
Bu meselede, Beyan ilmindeki mânaların tesiriyle bir tek kelimenin nasıl müteaddid mânalar ifade ettiği anlatılıyor.
Dokuzuncu Mesele
Bu meselede, kelâmı en yüksek derece-i Belagata çıkaran dört husus gayet ilmî ve yüksek bir ifade ile izah ediliyor.