Onuncu Mesele
Bu meselede, bir kelâmın selîs ve akıcı olması için hangi hususiyetlere sahip olması lâzım geldiği anlatılıyor.
On birinci Mesele
Bu meselede, kelâmın dörtbaşı mâmur ve hiçbir itiraza mahal kalmayacak şekilde selâmetli ve sıhhatli olması için dikkat edilmesi icab eden hususlar anlatılıyor.
On ikinci Mesele
Bu meselede, kelâmın tam kıvamında ve mutedil olması için, kelâmın kayıtlarına nasıl bir nizam vermek icab ettiği anlatılıyor.
Sonra, üslûpların çeşitleri, hususiyetleri ve kullanılacağı yerler izah ediliyor.
Bir Hatime ve İşaret’le belagatın çok mühim iki noktasına işaret ediliyor.
Tenbih’de de bir şeyin âlimi olmakla, sanatkârı olmak arasındaki ince fark anlatılıyor.
Üçüncü Makale Unsuru’l-Akîde
İşaret
Kelime-i şehadetin iki kelâmının birbirinin doğruluğuna nasıl şehadet ettiği anlatılıyor.
Mukaddeme
Kur’an’ın esas maksadı dörttür: Sâni-i Vâhid’in isbatı, Nübüvvet, Haşr-i Cismânî ve Adalet.
Birinci Maksat
Delâil-i Sâni’ beyanındadır.
Mukaddeme
Birinci Maksat
Burada, Cenab-ı Hakk’ın vücud ve vahdetini isbat eden delillerin kâinattaki zerrelerden kat kat fazla olduğu halde neden herkesin aklıyla göremediği hususu izah ediliyor.
İşaret
Nokta-i istinat ve nokta-i istimdadın Sâni’in vücud ve vahdetini isbat vecihleri beyan ediliyor.
Tenbih
Mârifetullaha ulaşmanın yolları sayılıyor, bilhassa mirac-ı Kur’anî yolu üzerinde durulup bunun iki